Gluten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf içinde bulunan bir proteindir. Genel olarak yiyeceklere hoş bir koku ve lezzet kazandırır. Ayrıca hamurun kabarmasını sağlayan ve raf ömrünü uzatan bir proteindir. Sağlıklı bireylerde gluten adlı protein ince bağırsaklarda emilerek kana karışır. Ancak bazı kişilerde emilemediği durumlarda ‘’ çölyak’’ hastalığı meydana gelir. Bazı kişilerde ise gluten belli miktara kadar sindirebilir. Bu durumda ‘’gluten duyarlılığı’’ meydana gelir.
Glutensiz Diyet
Çölyak hastalığı ya da hassasiyeti gibi özel durumlarda ‘’glutensiz diyet’’ bilinen tek tedavi yöntemidir. Ömür boyu glutensiz beslenmeyi gerektirir. Ayrıca sağlıklı bireylerde de kısa süreli ‘’gluten-free diet’’ uygulanabiliyor. Eğer birkaç kilo fazlalığınız varsa ve beraberinde ‘’ gaz, şişkinlik, hazımsızlık, ishal-kabızlık’’ sindirim problemi yaşıyorsanız diyetisyeninizin sizin için özel hazırlayacağı ‘’glutensiz beslenme’’ programını uygulayabilirsiniz.
Glutensiz Diyetin Faydaları Nelerdir?
Glutensiz diyet sindirim sistemi problemlerinin çözülmesinde yardımcıdır. Çölyak hastalarının şikayetlerini zamanla ortadan kaldırır. Yaşam kalitesini arttırır. Kısa vadeli uygulandığında karbonhidrat grubu elimine edildiği için kilo kaybedilebilir.
Glutensiz Diyetin Yaygınlaşma Nedeni?
Dünyada çölyak hastalığının görülme sıklığı % 1’dir. Avrupa‘da tanı konulmuş çölyak hastalığının yanı sıra tanı alamamış birçok hasta vardır. Ülkemizde çölyak hastalarının %96’ sı çölyaklı olduğunu bilmiyor. Amerika’da ise ‘’buğday göbeği’’ olarak isimlendirilen bu diyet sıklıkla gündeme gelmektedir ve yaygınlaşmaktadır.
Glutensiz Beslenmenin Yolları
- İlk olarak gluten içeren buğday, arpa, yulaf, çavdar gibi ürünlerden ve bu ürünleri içeren gıdalar kesinlikle diyetten çıkarılmalıdır.
- Tüketilecek besinlerin içeriği çok iyi okunmalıdır. Etiket okuma alışkanlığı edinilmelidir.
- Kontaminasyon (bulaşma) riskine karşı önlemler alınmalıdır.
- İlaçlar doktora ve üreticisine sorulmadan tüketilmemelidir.
- Sağlıklı beslenmenin temelini doğal ürünlerle beslenmek oluşturduğu gibi aynı zamanda glutensiz beslenmede de doğal ürünler tüketmelisiniz.
Kimler Glutensiz Beslenmelidir?
Çölyak hastaları veya glutene karşı hassasiyeti olan kişiler ömür boyu glutensiz beslenmek zorundadır. Ayrıca irritabl bağırdak sendorumu (IBS) da glutensiz beslenme gerektirmektedir.
